别赋

  黯然销魂者,唯别而已矣!况秦吴兮绝国,复燕宋兮千里。或春苔兮始生,乍秋风兮暂起。是以行子肠断,百感凄恻。风萧萧而异响,云漫漫而奇色。舟凝滞于水滨,车逶迟于山侧。棹容与而讵前,马寒鸣而不息。掩金觞而谁御,横玉柱而沾轼。居人愁卧,怳若有亡。日下壁而沉彩,月上轩而飞光。见红兰之受露,望青楸之离霜。巡层楹而空掩,抚锦幕而虚凉。知离梦之踯躅,意别魂之飞扬。故别虽一绪,事乃万族。

  至若龙马银鞍,朱轩绣轴,帐饮东都,送客金谷。琴羽张兮箫鼓陈,燕、赵歌兮伤美人,珠与玉兮艳暮秋,罗与绮兮娇上春。惊驷马之仰秣,耸渊鱼之赤鳞。造分手而衔涕,感寂寞而伤神。

  乃有剑客惭恩,少年报士,韩国赵厕,吴宫燕市。割慈忍爱,离邦去里,沥泣共诀,抆血相视。驱征马而不顾,见行尘之时起。方衔感于一剑,非买价于泉里。金石震而色变,骨肉悲而心死。

  或乃边郡未和,负羽从军。辽水无极,雁山参云。闺中风暖,陌上草薰。日出天而曜景,露下地而腾文。镜朱尘之照烂,袭青气之烟煴,攀桃李兮不忍别,送爱子兮沾罗裙。

  至如一赴绝国,讵相见期?视乔木兮故里,决北梁兮永辞,左右兮魄动,亲朋兮泪滋。可班荆兮憎恨,惟樽酒兮叙悲。值秋雁兮飞日,当白露兮下时,怨复怨兮远山曲,去复去兮长河湄。

  又若君居淄右,妾家河阳,同琼珮之晨照,共金炉之夕香。君结绶兮千里,惜瑶草之徒芳。惭幽闺之琴瑟,晦高台之流黄。春宫閟此青苔色,秋帐含此明月光,夏簟清兮昼不暮,冬釭凝兮夜何长!织锦曲兮泣已尽,回文诗兮影独伤。

  傥有华阴上士,服食还仙。术既妙而犹学,道已寂而未传。守丹灶而不顾,炼金鼎而方坚。驾鹤上汉,骖鸾腾天。暂游万里,少别千年。惟世间兮重别,谢主人兮依然。

  下有芍药之诗,佳人之歌,桑中卫女,上宫陈娥。春草碧色,春水渌波,送君南浦,伤如之何!至乃秋露如珠,秋月如圭,明月白露,光阴往来,与子之别,思心徘徊。

  是以别方不定,别理千名,有别必怨,有怨必盈。使人意夺神骇,心折骨惊,虽渊、云之墨妙,严、乐之笔精,金闺之诸彦,兰台之群英,赋有凌云之称,辨有雕龙之声,谁能摹暂离之状,写永诀之情着乎?

注释

译文
  最使人心神沮丧、失魂落魄的,莫过于别离啊。何况秦国吴国啊是相去极远的国家,更有燕国宋国啊相隔千里。有时春天的苔痕啊刚刚滋生,蓦然间秋风啊萧瑟初起。因此游子离肠寸断,各种感触凄凉悱恻。风萧萧发出与往常不同的声音,云漫漫而呈现出奇异的颜色。船在水边滞留着不动,车在山道旁徘徊而不前,船桨迟缓怎能向前划动,马儿凄凉地嘶鸣不息。盖住金杯吧谁有心思喝酒,搁置琴瑟啊泪水沾湿车前轼木。居留家中的人怀着愁思而卧,恍然若有所失。映在墙上的阳光渐渐地消失,月亮升起清辉洒满了长廊。看到红兰缀含着秋露,又见青楸蒙上了飞霜。巡行旧屋空掩起房门,抚弄锦帐枉生清冷悲凉。想必游子别离后梦中也徘徊不前,猜想别后的魂魄正飞荡飘扬。

  所以离别虽给人同一种意绪,但具体情况却不相同:

注音版

bié fù别赋nán běi cháo南北朝jiāng yān江淹
   àn rán xiāo hún zhě.  黯然销魂者。wéi bié ér yǐ yǐ!唯别而已矣!kuàng qín wú xī jué guó.况秦吴兮绝国。fù yàn sòng xī qiān lǐ.复燕宋兮千里。huò chūn tái xī shǐ shēng.或春苔兮始生。zhà qiū fēng xī zàn qǐ.乍秋风兮暂起。shì yǐ háng zǐ cháng duàn.是以行子肠断。bǎi gǎn qī cè.百感凄恻。fēng xiāo xiāo ér yì xiǎng.风萧萧而异响。yún màn màn ér qí sè.云漫漫而奇色。zhōu níng zhì yú shuǐ bīn.舟凝滞于水滨。chē wēi chí yú shān cè.车逶迟于山侧。zhào róng yǔ ér jù qián.棹容与而讵前。mǎ hán míng ér bù xī.马寒鸣而不息。yǎn jīn shāng ér shuí yù.掩金觞而谁御。héng yù zhù ér zhān shì.横玉柱而沾轼。jū rén chóu wò.居人愁卧。huǎng ruò yǒu wáng.怳若有亡。rì xià bì ér chén cǎi.日下壁而沉彩。yuè shàng xuān ér fēi guāng.月上轩而飞光。jiàn hóng lán zhī shòu lù.见红兰之受露。wàng qīng qiū zhī lí shuāng.望青楸之离霜。xún céng yíng ér kōng yǎn.巡层楹而空掩。fǔ jǐn mù ér xū liáng.抚锦幕而虚凉。zhī lí mèng zhī zhí zhú.知离梦之踯躅。yì bié hún zhī fēi yáng.意别魂之飞扬。gù bié suī yī xù.故别虽一绪。shì nǎi wàn zú.事乃万族。13    zhì ruò lóng mǎ yín ān.  至若龙马银鞍。zhū xuān xiù zhóu.朱轩绣轴。zhàng yǐn dōng dōu.帐饮东都。sòng kè jīn gǔ.送客金谷。qín yǔ zhāng xī xiāo gǔ chén.琴羽张兮箫鼓陈。yàn zhào gē xī shāng měi rén.燕、赵歌兮伤美人。zhū yǔ yù xī yàn mù qiū.珠与玉兮艳暮秋。luó yǔ qǐ xī jiāo shàng chūn.罗与绮兮娇上春。jīng sì mǎ zhī yǎng mò.惊驷马之仰秣。sǒng yuān yú zhī chì lín.耸渊鱼之赤鳞。zào fēn shǒu ér xián tì.造分手而衔涕。gǎn jì mò ér shāng shén.感寂寞而伤神。13    nǎi yǒu jiàn kè cán ēn.  乃有剑客惭恩。shào nián bào shì.少年报士。hán guó zhào cè.韩国赵厕。wú gōng yàn shì.吴宫燕市。gē cí rěn ài.割慈忍爱。lí bāng qù lǐ.离邦去里。lì qì gòng jué.沥泣共诀。wěn xuè xiāng shì.抆血相视。qū zhēng mǎ ér bù gù.驱征马而不顾。jiàn xíng chén zhī shí qǐ.见行尘之时起。fāng xián gǎn yú yī jiàn.方衔感于一剑。fēi mǎi jià yú quán lǐ.非买价于泉里。jīn shí zhèn ér sè biàn.金石震而色变。gǔ ròu bēi ér xīn sǐ.骨肉悲而心死。13    huò nǎi biān jùn wèi hé.  或乃边郡未和。fù yǔ cóng jūn.负羽从军。liáo shuǐ wú jí.辽水无极。yàn shān cān yún.雁山参云。guī zhòng fēng nuǎn.闺中风暖。mò shàng cǎo xūn.陌上草薰。rì chū tiān ér yào jǐng.日出天而曜景。lù xià dì ér téng wén.露下地而腾文。jìng zhū chén zhī zhào làn.镜朱尘之照烂。xí qīng qì zhī yān yūn.袭青气之烟煴。pān táo lǐ xī bù rěn bié.攀桃李兮不忍别。sòng ài zǐ xī zhān luó qún.送爱子兮沾罗裙。13    zhì rú yī fù jué guó.  至如一赴绝国。jù xiāng jiàn qī?讵相见期?shì qiáo mù xī gù lǐ.视乔木兮故里。jué běi liáng xī yǒng cí.决北梁兮永辞。zuǒ yòu xī pò dòng.左右兮魄动。qīn péng xī lèi zī.亲朋兮泪滋。kě bān jīng xī zēng hèn.可班荆兮憎恨。wéi zūn jiǔ xī xù bēi.惟樽酒兮叙悲。zhí qiū yàn xī fēi rì.值秋雁兮飞日。dāng bái lù xī xià shí.当白露兮下时。yuàn fù yuàn xī yuǎn shān qǔ.怨复怨兮远山曲。qù fù qù xī cháng hé méi.去复去兮长河湄。13    yòu ruò jūn jū zī yòu.  又若君居淄右。qiè jiā hé yáng.妾家河阳。tóng qióng pèi zhī chén zhào.同琼珮之晨照。gòng jīn lú zhī xī xiāng.共金炉之夕香。jūn jié shòu xī qiān lǐ.君结绶兮千里。xī yáo cǎo zhī tú fāng.惜瑶草之徒芳。cán yōu guī zhī qín sè.惭幽闺之琴瑟。huì gāo tái zhī liú huáng.晦高台之流黄。chūn gōng bì cǐ qīng tái sè.春宫閟此青苔色。qiū zhàng hán cǐ míng yuè guāng.秋帐含此明月光。xià diàn qīng xī zhòu bù mù.夏簟清兮昼不暮。dōng gāng níng xī yè hé zhǎng!冬釭凝兮夜何长!zhī jǐn qū xī qì yǐ jǐn.织锦曲兮泣已尽。huí wén shī xī yǐng dú shāng.回文诗兮影独伤。13    tǎng yǒu huá yīn shàng shì.  傥有华阴上士。fú shí hái xiān.服食还仙。shù jì miào ér yóu xué.术既妙而犹学。dào yǐ jì ér wèi chuán.道已寂而未传。shǒu dān zào ér bù gù.守丹灶而不顾。liàn jīn dǐng ér fāng jiān.炼金鼎而方坚。jià hè shàng hàn.驾鹤上汉。cān luán téng tiān.骖鸾腾天。zàn yóu wàn lǐ.暂游万里。shǎo bié qiān nián.少别千年。wéi shì jiān xī zhòng bié.惟世间兮重别。xiè zhǔ rén xī yī rán.谢主人兮依然。13    xià yǒu sháo yào zhī shī.  下有芍药之诗。jiā rén zhī gē.佳人之歌。sāng zhōng wèi nǚ.桑中卫女。shàng gōng chén é.上宫陈娥。chūn cǎo bì sè.春草碧色。chūn shuǐ lù bō.春水渌波。sòng jūn nán pǔ.送君南浦。shāng rú zhī hé!伤如之何!zhì nǎi qiū lù rú zhū.至乃秋露如珠。qiū yuè rú guī.秋月如圭。míng yuè bái lù.明月白露。guāng yīn wǎng lái.光阴往来。yǔ zi zhī bié.与子之别。sī xīn pái huái.思心徘徊。13    shì yǐ bié fāng bù dìng.  是以别方不定。bié lǐ qiān míng.别理千名。yǒu bié bì yuàn.有别必怨。yǒu yuàn bì yíng.有怨必盈。shǐ rén yì duó shén hài.使人意夺神骇。xīn zhé gǔ jīng.心折骨惊。suī yuān yún zhī mò miào.虽渊、云之墨妙。yán lè zhī bǐ jīng.严、乐之笔精。jīn guī zhī zhū yàn.金闺之诸彦。lán tái zhī qún yīng.兰台之群英。fù yǒu líng yún zhī chēng.赋有凌云之称。biàn yǒu diāo lóng zhī shēng.辨有雕龙之声。shuí néng mó zàn lí zhī zhuàng.谁能摹暂离之状。xiě yǒng jué zhī qíng zhe hū?写永诀之情着乎?

^回到顶部^